Advies bomenkap Veluwelaan en Venuslaan

Aanleiding

Op 23 november heeft Trefpunt Groen Eindhoven kennis genomen van de ‘herinrichtingsplannen’ van zowel de Venus- als Veluwelaan. Bij de inrichting wordt er onder andere een extra riool aangebracht en zal de verharding van het hele straatprofiel vervangen worden. Bij de nieuwe inrichting komen de bomen in het gedrang. Naar inzicht van de Gemeente geven de bomen problemen voor een goed begaanbaar trottoir. Enerzijds staan ze midden op het trottoir, anderzijds drukken ze het trottoir op en sommige plaatsen ook het wegdek. De lanen zijn beide lommerrijk te noemen en bestaan uit een lintbeplantng met uitsluitend lindes. De Venuslaan is ongeveer 900 meter lang en bevat een 100-tal bomen, de Veluwelaan is 550 meter met een 50-tal bomen. De leeftijd is tussen de 35 en 50 jaar waarbij de Venuslaan de oudste bomen bevat. Een inschatting van de totale boomwaarde ligt rond de € 750.000 en hun toestand is redelijk tot goed te noemen.

Afweging

Op 29 november heeft TGE een ‘veldbezoek’ gebracht aan beide straten. De opdruk van de trottoirtegels en de beperkte plaats van de bomen binnen het voetgangersgebied geven aanleiding om de kap van alle bomen te overwegen. Allereerst een impressie van de Venuslaan. Boven de Vensulaan. Rechts een onbeschadigd trottoir, links een redelijk smalle stoep met excentrisch geplaatste bomen.* Herboven een ander gedeelte waar duidelijk een ‘bottleneck’ binnen een voetgangerspad te zien is. Brede stamvoet links met wurgwortels en opdruk OB Boven een detail van een stamvoet die het trottoir opdrukt en een ruimte overlaat van 90 cm voor voetgangersverkeer. Bij de Veluwelaan zijn de ‘problemen’ minder. De straat is breder en de opdruk van straatelementen is minder ernstig. Boven een typisch beeld van de Veluwelaan. Links de huizen  met een bescheiden trottoir, rechts parkeerplaatsen met een strook  die waarschijnlijk bedoeld is voor een voetgangerspad maar daarvoor nauwelijks gebruikt wordt. Er staan in de Veluwelaan minder bomen die opdruk geven.  De rode pijl wijst naar een probleemplek. Het trottoir is hier smal. De elektriciteitskast verkleint de ruimte verder. Ook is goed te zien dat deze boom geheel ‘ingemetseld’ staat. Let op de iele kroon en de slechte vertwijging. Opvallend is dat de ‘probleemplekken’ zich voornamelijk voordoen op de kopse kanten van de zijstraten van deze laan.

Wat nu?

TGE is voor behoud van bomen. Ook de gemeente Eindhoven heeft zich in diverse nota’s, beleidstukken en de Verordening Bomen 2015, uitgesproken om zo veel mogelijk bomen te behouden. Hier is niet alleen de intrinsieke waarde van driekwart miljoen in het geding, ook opgaven voor waterretentie, hittestress en klimaatadaptatie stellen een goed en voldoende groot bomenbestand hoog op de agenda. Feitelijk zijn beide lanen - qua hoeveelheid – een model om bovengenoemde ambities waar te maken. Wat is nu een juiste afweging? Om dit te bepalen is de Verordening Bomen 2015 het juiste instrument. Als we de overlastcriteria afzetten tegen de waarde (boombezwaar versus boomwaarde) dan slaat deze weegschaal ver door in het voordeel van de bomen. Weliswaar moet de gemeente zorgen voor een veilig looppad maar dat is realiseerbaar.

Conclusie

Ons advies luidt negatief. Enkel dit advies geven is niet des Trefpunts. Vanwege het feit dat het gehele straatprofiel vernieuwd wordt zijn er kansen te over om zowel het groen te sparen als een vlotte, vlakke en onbelemmerde voetgangersdoorgang mogelijk te maken. Daarnaast is er demografische informatie om maatwerk te leveren. In beide straten bestaat denataliteit waarbij we rekening kunnen houden met de inrichting van de straten, bereikbaarheid en parkeergelegenheden. Als we het aanwezige groen als uitgangspunt nemen (simpelweg omdat dit de huidige demografie, huizen, riool en straat veruit zal overleven) kan een oplossing bestaan uit:

• Boomwortels die opdruk veroorzaken verwijderen
• Trottoir opnieuw betegelen en vlak maken
• Opdruk bij bomen ‘opvullen’ zodat het trottoir licht glooiend wordt
• Bomen die opdruk veroorzaken een groter plantgat geven
• Plantgaten vergroten
• Extra bomenaarde aanbrengen
• Grond laten ploffen
• Zogenaamde probleembomen vervangen met voldoende bomenaarde
• Et cetera

Wellicht is het belangrijkste argument om negatief te adviseren dat kap van de bomen gewoon als laatste optie gekozen dient te worden. De ‘opties’ om bomen te behouden zijn nog niet uitputtend onderzocht. Naast dit negatief advies bestaat een logisch vervolg uit: gun ons wat meer tijd om de expertise te benutten van onze aangesloten groepen. Wellicht komt er een oplossing voor alle problemen waarbij de belangen met elkaar te verenigen voorop staat. Joop van Hout Nb. Er is gebruik gemaakt van Google Earth om dit advies te illustreren. De opnames zijn van juni 2016. Voordeel hiervan is dat de bomen in blad staan en hun conditie beter te beoordelen is. Kleine verschillen met nu kunnen voorkomen.