Advies Kempenbaan-Oost 2019

Aanleiding

Bedrijventerrein De Run is een bedrijventerrein met een grote betekenis voor de gemeente Veldhoven en de metropoolregio Eindhoven. Op het terrein is een concentratie van hoogwaardige, technologische ontwikkelings- en assemblagebedrijven aanwezig en zijn grote bedrijven als ASML en het Maxima Medisch Centrum gevestigd. Door de groei van de bedrijven is de bereikbaarheid van De Run onder druk komen te staan en is er sprake van zware congestie op de belangrijkste ontsluitingsweg: de Kempenbaan.

Om de bereikbaarheid van de Run te verbeteren is een maatregelenpakket opgesteld. Concreet betekent dit dat de Kempenbaan in verschillende fases zal worden aangepakt (inclusief aanpassingen van aansluiting op de A67 en N2). Om de reconstructie van de Kempenbaan-Oost planologisch mogelijk te maken is het bestemmingsplan Kempenbaan-Oost 2019 opgesteld. De reconstructie is reeds besproken met Trefpunt Groen Eindhoven en aangesloten groepen. Het concept is nu ter advisering voorgelegd aan TGE. 

De ingrepen die samenhangen met de reconstructie van de Kempenbaan-Oost vinden grotendeels plaats in de gemeente Veldhoven en voor een klein deel in de gemeente Eindhoven. De voorgenomen maatregelen worden om deze reden in twee bestemmingsplannen vastgesteld. Voor deze advisering kijkt TGE naar de totaalontwikkeling van de reconstructie en zijn de gemeentegrenzen enkel procedureel van betekenis.  

Het plangebied voor de bestemmingsplannen volgt grotendeels de projectgrenzen voor de reconstructie voor de Kempenbaan-Oost. Het plangebied omvat het oostelijke deel van de Kempenbaan in Veldhoven en een deel van de Karel de Grotelaan in Eindhoven. Daarnaast zijn de nieuwe ontsluitingswegen en fietsverbindingen op De Run 1000 en De Run 2000

onderdeel van het plangebied, alsmede het oostelijk deel van de Provincialeweg en De Run 4000 (zie afbeelding hieronder).

Afweging

Hoofddoelstelling van het project Kempenbaan-Oost is: ‘het optimaliseren van de doorstroming van de Kempenbaan door middel van capaciteitsuitbreiding’. Voor het beoordelen van de concrete maatregelen waarmee geprobeerd wordt deze doelstelling te bereiken heeft Trefpunt Groen Eindhoven een poging gedaan de kwestie in een groter perspectief te plaatsen. Er moet immers iets gebeuren aan de enorme uitstoot en ruimtedruk van verkeer: de CO2-uitstoot moet drastisch omlaag, onze luchtkwaliteit moet verbeteren en het leefgebied van soorten moet worden beschermd om verdere terugloop van biodiversiteit te beperken. 

Het positieve is dat het steeds gebruikelijker wordt om ruim baan te geven aan alternatieven dan de (brandstof)auto en dat er steeds meer en betere duurzame alternatieven worden ontwikkeld. Het realiseren van een capaciteitsuitbreiding zoals bij de Kempenbaan-Oost kan en mag dan ook niet meer zonder een prominente plaats te geven aan deze schonere vervoersvormen. 

Wegens afwezigheid van dergelijke alternatieven werden de plannen voor capaciteitsuitbreiding van de Kempenbaan in 2016 om bovenstaande reden al snel afgeschoten. Men ging terug naar de onderzoeks- en tekentafel en begin 2019 werd het nieuwe mobiliteitsplan gepresenteerd. Dit plan is niet langer primair gericht op autoverkeer. Ook andere mobiliteitsvormen zoals de fiets, openbaar vervoer en collectief vervoer zullen een rol spelen. Ook Smart Mobility zal op termijn een positieve bijdrage gaan leveren aan de bereikbaarheid van De Run. De volgende concrete maatregelen worden genomen om het mobiliteitsplan te verduurzamen:

• Directe bypass vanaf N2 naar De Run 1000/1100 (om de kruisingen in de Kempenbaan te ontlasten > minder stilstaand/langzaam rijdend verkeer)
• Het laten vervallen van een deel van de Provinciale weg door De Run 1100 direct aan te laten sluiten op de Kempenbaan. Hiermee wordt ruimte gewonnen voor groen en langzaam verkeer (fiets/lopen).  
• Ongelijkvloerse en verbeterde fiets- en wandelverbindingen die aansluiten op de bushaltes (inclusief fietsenstallingen). 
• Anticiperen op intensiever OV gebruik (verbeteren busverbinding en uitbreiden haltes).

Trefpunt Groen Eindhoven heeft kennis genomen van de inhoud van de reconstructie en de vertaling hiervan in het bestemmingsplan. De belangen van TGE en de daarbij aangesloten groepen zijn hierbij vooral uit naar de inhoudelijke omgevingsaspecten zoals opgenomen in de paragrafen 2.3 Landschappelijke inpassing, 4.3 Water en 4.5 Natuur . 

Landschappelijke inpassing (groen en bomen)

• Ieder deelgebied heeft zijn eigen beeldmerk toegewezen gekregen in de uitstraling van de weg. Bij deelgebied west zijn de schanskorven een kenmerkend element van een verder natuurlijke uitstraling ('into the woods'), bij deelgebied midden is dat de Gender die hier vlak langs de Kempenbaan loopt. De watergang is hier voor de weggebruiker beleefbaar en bepaalt voor een groot deel het landschap dat zichtbaar is vanaf de weg. Het oostelijk deel van de Kempenbaan wordt een 'Parkway' met een groene, maar strakke en zakelijke uitstraling. Statige bomenrijen en een goed onderhouden gazon moeten zorgen voor een verzorgd, gestructureerd beeld.
• Voor de realisatie van de reconstructie van de Kempenbaan-Oost is het kappen van een aantal bomen noodzakelijk (79 stuks). Deze bomen worden binnen het plangebied gecompenseerd door de aanplant van nieuwe bomen (180 stuks). Bij de boomcompensatie is niet alleen het aantal bomen belangrijk, maar ook de landschappelijke waarde die bepaalde groenstructuren met zich meebrengen. Trefpunt Groen Eindhoven adviseert graag nader over de voorgenomen kap en compensatie in de geest van de Verordening Bomen 2015 (gemeente Eindhoven).  

Water

Voor de reconstructie van de Kempenbaan wordt uitgegaan van een hydrologisch neutraal systeem. Elke druppel dient middels natuurlijke afstroming een waterbergingsvoorziening binnen het plangebied te kunnen bereiken.

Natuur

Door Antea Group is ten behoeve van de voorgenomen ontwikkeling een natuurtoets uitgevoerd (Natuurtoets Kempenbaan Oost, 22 mei 2019). Op basis hiervan wordt nog nader onderzoek gedaan naar marterachtigen en de iepenpage. Trefpunt Groen Eindhoven wordt graag op de hoogte gebracht van aanvullende onderzoeksresultaten en indien nodig betrokken in mitigerende/compenserende maatregelen. 

Al met al kan Trefpunt Groen Eindhoven concluderen dat het bestemmingsplan goed doordacht in elkaar zit. Alle nieuwe wet- en regelgeving vindt een plek.  

Conclusie

De conflicten tussen de belangen van TGE en de voorgenomen reconstructie/capaciteitsuitbreiding zijn uitgebreid besproken en op de best mogelijke manier opgelost. De capaciteitsuitbreiding van de Kempenbaan/De Run gaat gepaard met maatregelen die alternatieve vervoerswijzen dan de auto (fiets, voet, OV, Smart Mobility) stimuleren/faciliteren. Tevens wordt ingezet op behoud en versterking van het parkachtige karakter van de Kempenbaan. Dit is geborgd in het voorgelegde bestemmingsplan. Omwille van het bovenstaande krijgt het bestemmingsplan Kempenbaan-Oost 2019, zoals aangeboden aan TGE, steun van Trefpunt Groen Eindhoven en aangesloten groepen. 

Joop van Hout en Lieke Stoffelen