Kapadvies Cederlaan

In opvolging van ons negatieve kapadvies van 30-06-2021, is er nader onderzoek verricht rondom de 5 beuken aan de Cederlaan.  

Ten eerste is de vraag beantwoord of de grond in de achtertuinen van de aangrenzende woningen niet ook vervuild is. Na bodemonderzoek blijkt dat niet het geval – er zijn hier geen verontreinigingen aangetroffen. Daarmee is er ook geen kans dat er verontreinigingen alsnog terug verplaatsen naar de bodem onder de bomen, waarbij eventuele kap en sanering dus teniet wordt gedaan. 

Ten tweede is de vraag beantwoord of sanering via in situ methodes gedaan kan worden. Bij in situ sanering wordt bodem gesaneerd terwijl de bomen blijven staan. Hier blijken inderdaad mogelijkheden voor te zijn, echter niet zonder risico’s;   

• In de bovenste,  zandige bodemlaag kan een vluchtige verontreiniging verwijderd worden door het onttrekken van bodemlucht. Echter kan via deze methode alleen de bovenste 50cm geschoond worden, en zal het ook hier niet leiden tot 100% sanering. Daarbij zal wortelbeschadiging optreden door het plaatsen van het luchtonttrekkingssysteem, waarbij vermeld moet worden dat beuken zeer gevoelig zijn en snel negatief reageren op wortelschade. Anderzijds wordt ook aangegeven dat bomen van zichzelf een actieve populatie van bacteriën en schimmels bevatten, die in staat zijn de verontreiniging af te breken. Dit is waarschijnlijk de reden dat de bodem nabij de bomen al minder vervuild is dan de omliggende grond. Dit effect wordt “fytoremediatie” genoemd. 

• In de onderliggende leemlaag is meer verontreiniging aanwezig. In leem kan geen luchtonttrekking plaatsvinden. Een alternatieve in situ saneringsmethode is door de injectie van stoffen (lactaat, plantaardige olie eventueel in combinatie met nulwaardig ijzer) die de anaerobe (zuurstofloze) biologische afbraak stimuleren. Om deze stoffen in de bodem te brengen is een intensief netwerk van injecties  (onderlinge afstand 2-3 meter) nodig. Daarbij kan met schuine boringen ook een deel van de leembodem onder de bomen bereikt worden. De injecties moeten echter gedaan worden door de wortelzone van de bomen heen, met het risico op beschadiging. Ook zullen de geïnjecteerde stoffen leiden tot een verlaging van het zuurstofgehalte in de wortelzone, met wederom kans op beschadiging.   

Afweging 

Even alle opties voor behoud van de bomen op een rijtje: 

1. Beide in situ sanering methodes worden toegepast. Dit zal ernstige wortelschade opleveren, wat de beuken vrijwel zeker niet zullen overleven. Zoals aangegeven zijn beuken zeer gevoelig voor onder andere wortelschade. Bovendien hebben ze in de huidige situatie ook al grondwaterbemaling moeten doorstaan en het afgraven van de grond nabij (of zelfs in) hun wortelzone. Ook hebben we begrepen dat er materieel is opgeslagen geweest onder de boomkroon, wat de bodem verdicht heeft. De kans is groot dat de bomen daardoor al verzwakt zijn. 

2. Alleen de toplaag wordt gesaneerd. Door de fijne beworteling van de volwassen beuken zal hoogstens de bovenste 50cm bereikt worden. Er blijft dus een restverontreiniging zitten in de bodem. Door de opgelopen wortelschade, in combinatie van de hierboven beschreven schade die al opgetreden heeft, is de restlevensduur van de bomen verkort. Het scenario is dat over 5 tot 10 jaar de bomen uitvallen, waarbij alsnog gesaneerd moet worden op een locatie die dan nauwelijks meer te bereiken is.  

3. Er wordt niet gesaneerd onder en rondom de bomen. In deze situatie zit er verontreiniging direct aan het grondoppervlak, met alle risico’s van dien. Het gebied zou afgesloten moeten worden, ontoegankelijk, en toch langdurig gemonitord. We begrijpen dat de gemeente (die het terrein als openbaar terrein zou moeten beheren) en ontwikkelaars hiervoor niet de verantwoordelijkheid willen dragen. En nogmaals, ook dan bestaat nog de kans op uitval van de bomen waarbij de huidige en nieuwe bewoners worden geconfronteerd met grove saneringswerkzaamheden (afgraven, bemalen, etc) in of aan hun achtertuinen. Naast het feit dat de machines de locatie dan nauwelijks meer kunnen bereiken. 

Hiernaast is er nog een risico. De effectiviteit van de saneringswerkzaamheden zal gemonitord worden via onder andere metingen aan het grondwater. Mochten er dan onverhoopt verontreinigingen gemeten worden, dan zal onduidelijk zijn of deze vervuiling afkomstig is van onder de bomen. Ook in dat geval zal de discussie voor de bomenkap weer oplaaien.  

Compensatie 

De compensatie van de bomen volgt een ingewikkelde constructie, vanwege de vele spelers op het terrein. Eindhoven Packaging BV/ Van Genechten is eigenaar van het perceel, Signify is de voormalig gebruiker van het perceel en is verantwoordelijk voor de sanering, en BPD is de ontwikkelende partij die woningbouw ontwikkelt op de locatie aan de Cederlaan. Waar Signify verantwoordelijk is voor kap, is zij geen speler bij de compensatie op de locatie. Signify heeft er daarom voor gekozen om niet te zorgen voor de fysieke compensatie van de bomen, maar voor financiele compensatie middels een storting in het Bomen Compensatie Fonds van de gemeente.  

De 4 te kappen bomen zijn getaxeerd en hebben een waarde van 31.752 EUR. Aangezien de locatie ligt in een “Groenarme wijk” moet, in het kader van de Verordening Bomen van de gemeente, het compensatiebedrag vermenigvuldigd worden met een factor 2. Signify stort hiermee dus 63.504 EUR in het Bomen Compensatie Fonds. De gemeente heeft de toezegging gedaan richting omwonenden om dit bedrag te besteden aan het vergroenen van de directe omgeving, maar buiten het te ontwikkelen terrein.  

Anderzijds heeft ook BPD een handreiking gedaan richting omwonenden door hen te betrekken bij de inrichting van het stuk grond waar de beuken verloren gaan.  

Conclusie 

Het is kiezen tussen vele kwaden, waarbij we ten slotte kunnen accepteren dat het kappen van de bomen, en het in een keer goed saneren van de hele bodem, de meest voor de hand liggende optie is. Ook zien we omgevings-sensitiviteit vanuit zowel de gemeente als de projectontwikkelaar BPD richting de omwonenden. We vertrouwen erop dat BPD en de gemeente beide de omwonenden en Trefpunt Groen Eindhoven in voldoende mate zullen betrekken bij de vergroening van de omgeving. Uitgangspunt zal voor ons zijn om de groene leefomgeving voor de lange termijn weer te borgen.   

Namens Trefpunt Groen Eindhoven, 

Linda van Driel