kapadvies Fatimakerk

Het betreft 2 gerelateerde aanvragen die nodig zijn voor de nieuwbouw in en rondom de Fatimakerk in Eindhoven. 1 aanvraag is voor de verplaatsing van 2 haagbeuken binnen het projectgebied. De andere aanvraag is voor de kap en compensatie van 27 bomen binnen hetzelfde projectgebied.

Keizersberg Vastgoed BV is voornemens om de kerk te transformeren naar woningen (lofts). Op het naastgelegen perceel worden 12 woningen en 3 appartementen gerealiseerd. Onder de nieuw te bouwen woningen komt een halfverdiepte parkeergarage. Tussen de Fatimakerk en de nieuwe woningen ontstaat een hof met privé buitenruimten voor de woningen en diverse vaste planten borders.

Afweging

Kap van 27 bomen

Om de nieuwbouw mogelijk te maken op het terrein, moeten er bomen worden geruimd. Om na te gaan om welke bomen het zou gaan, is er een Boom Effect Analyse uitgevoerd aan de hand van het ontwerp. In totaal zijn er 87 bomen geïnventariseerd, waarvan er 4 stuks niet meer aanwezig zijn of omgewaaid liggen. 40 van de opgenomen bomen liggen buiten het plangebied, maar zijn opgenomen vanwege de risico’s mbt transport, bouw & bronnering.

In verband met de conditie van de bomen in combinatie met gevaarzetting, moeten er 5 bomen gerooid worden (boom nummers 49, 50, 51, 52, 53).

In verband met de nieuwbouw moeten er 22 bomen wijken. Het gaat om boom nummers 34, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 68, 70, 71, 80, 81, 83, 84, 85, 72, 73, 92, 93, 94. Het gaat om verschillende soorten bomen, waaronder ruwe berken, grauwe abeel, Japanse sierkers, Servische spar, en Californische cypres.  

In totaal zijn de 27 te kappen bomen getaxeerd op €31.567,50. Het compensatieplan dient de getaxeerde waarde van de bomen terug te laten komen binnen het plangebied. Een plattegrond van het compensatieplan is hieronder weergegeven. Er is gekozen om 3 lindes te planten, 6 hoogstam prunussen, 3 meerstammige lage prunussen, en 3 groepen van 3 meerstammige krentenboompjes (Amelanchier limarckii).

Het compensatieplan heeft, inclusief ondergrondse groeiplaatsverbetering en nazorg, een monetaire waarde van €32.300,50. Opvallend is wel dat hierin een grote aanplantmaat is toegepast voor de 9 aan te planten lindes en prunussen. Stamomtrekken van 45-50 en 35-40 cm, respectievelijk, zijn toegepast in plaats van de normale 20-25 cm. Trefpunt Groen Eindhoven raadt een dergelijke grotere aanplantmaat echter af. Met grotere bomen neemt men een groter risico. Grote bomen slaan moeilijker aan. Bovendien kan de groei jaren stilstaan omdat alle energie uitgaat naar het vestigen op de nieuwe plek. De ervaring leert dat bomen met een kleine aanplantmaat bomen met een grotere maat inhalen binnen ca. 10 tot 15 jaar. Áls de bomen al aanslaan is de investering voor een grotere maat enkel op korte termijn in groen gecompenseerd. Op de langere termijn gaat het groenareaal er op achteruit.

De bomen die wel behouden blijven, zullen bescherming en verzorging nodig hebben om na de bouwwerkzaamheden nog verder gezond te ontwikkelen. De bouwwerkzaamheden kunnen schade veroorzaken aan bovengrondse en ondergrondse delen van de bomen. Ook kan grondwaterbemaling de bomen negatief beïnvloeden. De boom effect analyse bevat adviezen om schade te voorkomen. TGE gaat er vanuit dat deze adviezen worden opgevolgd.

Verplaatsing 2 haagbeuken

In een eerdere variant van het plan zouden de 2 haagbeuken (boom nummers 14 en 15) van 60 a 70 jaar gekapt worden ten behoeve van de inrit van de ondergrondse parkeerkelder. In overleg hebben we geprobeerd om de inrit te verplaatsen naar de andere kant van de bebouwing. Toen dat niet mogelijk bleek, heeft de ontwikkelaar laten onderzoeken of de 2 bomen verplaatsbaar zijn. Dat bleek het geval. De bomen zullen binnen het plangebied verplant worden via een versleep-methode. Na vooronderzoek van de beworteling is de afmeting van de kluit vastgesteld op 5x5m (zie afbeelding 2). Onder de kluit zullen stalen rijplaten aangebracht worden die dan met behulp van een evenaar door rupskranen langzaam in de gewenste richting getrokken worden, totdat de boom zijn uiteindelijk standplaats heeft bereikt.

In de nieuwe plantgaten krijgen de bomen 75m3 doorwortelbare ruimte, wordt bodemverbetering toegepast met schimmelgedomineerde humuscompost en een strooisellaag van 8cm dik, en worden vochtsensoren toegevoegd om het vochtgehalte goed te kunnen blijven monitoren. Verder wordt bij de plaatsing rekening gehouden dat de stand van de bomen ten opzichte van de windrichting gelijk blijft. En ten slotte worden de bomen 5 jaar gemonitord en onderhouden zodat eventuele gebreken tijdig bijgestuurd kunnen worden.

Mochten de bomen binnen de 5 jaar alsnog afsterven, dan moeten zij nog gecompenseerd worden tegen de taxatiewaarde (€1989,13 per boom).

Wij zien hierin dat er grote moeite is gedaan om zorgvuldig met de bomen om te gaan, en kijken met belangstelling naar hoe de haagbeuken dit avontuur zullen doorstaan.

Conclusie

TGE ziet dat er moeite wordt gedaan om boomwaarde te behouden. We staan positief tegenover het compensatieplan, maar twijfelen of de gekozen boommaten een goede keuze is. Wellicht is de maat enkel gebaseerd op de hoge waarde, om aan de compensatieverplichting te voldoen? We adviseren kleinere boommaten toe te passen. Investeer het restbedrag liever in goede kwaliteit (inheemse) onderbeplanting bij de bomen, en in de buitenruimte. Of stort het in het Bomen Compensatie Fonds.

Verder het advies om de boombeschermende maatregelen uit de Boom Effect Analyse goed na te komen, of je te laten begeleiden door een bomenwacht tijdens de werkzaamheden. Ten slotte adviseren we om zoveel mogelijk van het dode hout uit snoei en kap binnen het plangebied in te zetten. Gebruik het liggend of staand als padbegrenzers, verwerk het tot bank, een takkenril, of maak er een insectenhotel van. Dood hout ondersteunt vele insecten, die nodig zullen zijn om de aanwezige gebouw-bewonende vogels en vleermuizen te ondersteunen op de planlocatie.