Kapadvies Fontys Rachelsmolen, Parkeergarage

Het advies luidt: positief, mits Het betreft de kap van 26 bomen ten behoeve van de nieuw te bouwen parkeergarage op het terrein van Fontys Hogeschool aan de Rachelsmolen in Eindhoven.

Aanleiding

Fontys Rachelsmolen is voornemens een aantal grote ruimtelijke veranderingen aan te gaan. Het betreft de bouw van een nieuw schoolgebouw om het groeiend aantal studenten te huisvesten en een parkeergarage (zie figuur 1, Situatietekening). De ontwikkeling van de parkeergarage op locatie van het huidige parkeerterrein wil Fontys op korte termijn laten plaatsvinden. De ontwikkeling van het schoolgebouw zal langer op zich laten wachten. Dit advies gaat dan ook enkel over de ontwikkeling van de parkeerplaats en bijbehorende kapaanvraag. Situatietekening: zuidoost; parkeergarage, zuidwest; nieuwe Fontys Hogescholen is voornemens de volgende 26 bomen te kappen t.b.v. de nieuwe parkeergarage. Deze bomen zijn hiermee onderwerp van dit kapadvies.

Boom	Boomsoort   (wetenschappelijke naam)	Stamdiam. in cm	Conditie	Boomwaarde	Levensverwachting in jaren
8	Acer campestre (veldesdoorn)	19	redelijk	€ 1.487,00	5-15
9	Acer campestre (veldesdoorn)	16	matig	€ 1.487,00	5-15
10	Acer campestre (veldesdoorn)	29	redelijk	€ 1.487,00	5-15
11	Acer campestre (veldesdoorn)	18	redelijk	€ 1.487,00	5-15
12	Acer campestre (veldesdoorn)	15	redelijk	€ 1.487,00	5-15
13	Pyrus calleryana 'Chanticleer' (sierpeer)	21	matig	€ 1.392,00	5-15
14	Pyrus calleryana 'Chanticleer' (sierpeer)	22	redelijk	€ 1.392,00	5-15
24	Acer campestre (veldesdoorn)	16	matig	€ 1.487,00	5-15
25	Acer campestre (veldesdoorn)	28	redelijk	€ 1.487,00	5-15
28	Acer campestre (veldesdoorn)	27	redelijk	€ 1.487,00	5-15
29	Acer campestre (veldesdoorn)	21	redelijk	€ 1.487,00	5-15
30	Acer campestre (veldesdoorn)	19	redelijk	€ 1.487,00	5-15
75	Taxodium distichum (moerascipres)	16	redelijk	€ 574,00	5-15
82	Fagus sylvatica (gewone beuk)	55	goed	€ 1.259,00	>15
83	Quercus robur (zomereik)	20	goed	€ 1.211,00	>15
84	Acer campestre (veldesdoorn)	25	goed	€ 1.487,00	>15
97	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
98	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
99	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
100	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
101	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
102	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
103	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
104	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
105	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
106	Quercus palustris (moeraseik)	25	redelijk	€ 1.392,00	5 - 15
Totaal				€ 36.094,00

De waarde van deze bomen is door van Helvoirt Groenprojecten bepaald volgens de NVTB methode. De 11 veldesdoorns, 10 moeraseiken, 2 sierperen, moerascipres, gewone beuk en zomereik vertegenwoordigen tezamen een waarde van € 36.094,00. Fontys Hogescholen is voornemens de te kappen bomen naar deze waarde te compenseren op eigen terrein.

Afweging

Tijdens een locatiebezoek zijn de bomen op het huidige parkeerterrein van Fontys Rachelsmolen beoordeeld. Het zijn bijna allemaal bomen die tussen de parkeervakken zijn geplant omwille van verfraaiing . De groeiplaatsen zijn klein en wegens het in- en uitrijden van auto’s niet optimaal voor een goede ontwikkeling van de bomen. Enkel de drie te kappen bomen die in de beplantingsstrook aan de zuidzijde van het plangebied staan verkeren in een goede conditie. De overige bomen verkeren vanwege hun groeiplaatsomstandigheden in matige tot redelijke conditie. Om tot een advies te komen is de aandacht van Trefpunt Groen Eindhoven uitgegaan naar de volgende aspecten:

1. Vervangbaarheid van de bomen: Verruit de meeste bomen hebben een stamdiameter van niet meer dan 25 cm doorsnede en zijn hiermee vervangbaar.
2. Vliegroute vleermuizen: Voor de vleermuizen is het belangrijk dat de laanstructuur aan de Rachelsmolen en de John F Kennedylaan blijft bestaan. In deze laanstructuur zullen enkel boom 82, 83 en 84 verdwijnen. Hiermee wordt de laanstructuur niet aangetast. De afstanden tussen twee opeenvolgende bomen zullen kort genoeg blijven om als vliegroute voor vleermuizen te kunnen blijven fungeren.
3. Herplant: Wat betreft het advies voor herplant heeft TGE niet alleen de compensatieverplichting behorende bij deze kapaanvraag meegenomen maar is de aandacht tevens uit gegaan naar de compensatieverplichting die zal ontstaan wanneer kap wordt aangevraagd om realisatie van de nieuwe school mogelijk te maken. Op het moment van de beginspraak was geen compensatieplan bij TGE bekend. Gecommuniceerd is dat de compensatieverplichting voor de parkeergarage en voor de nieuwe school zouden worden samengevoegd om één herplantplan te ontwikkelen. Desalniettemin heeft TGE op 15 december een compensatieplan voor deze 26 bomen ontvangen. Dit plan is bestudeerd waarna besloten is vast te houden aan onderstaand standpunt ten aanzien van herplant zoals reeds tijdens de beginspraak met aangesloten groepen was geformuleerd.

Uitgaande van de eerste twee aspecten schaadt het kappen van de 26 bomen de belangen van Trefpunt Groen Eindhoven en haar aangesloten groepen niet. Wat Trefpunt Groen Eindhoven wel zorgen baart is de verdere verstening en verschraling van het gebied als gevolg van de beoogde ontwikkelingen waarmee de natuurwaarde verder achteruit holt. Ook wanneer de te kappen bomen met nieuwe bomen naar waarde worden gecompenseerd binnen het plangebied zal dit leiden tot ecologisch verlies. Met de bouw van de nieuwe school en de parkeergarage is de ruimte om waardig te kunnen compenseren immers schaars. Er zouden al snel te veel bomen op een relatief klein oppervlak gecompenseerd worden. Zeker wanneer in acht genomen wordt dat ook de bomen die gekapt zullen worden t.b.v. de realisatie van de nieuwe school gecompenseerd dienen te worden kan geconcludeerd worden dat de compensatieverplichting te groot zal zijn om met nieuwe bomen op locatie een gewenst resultaat te bereiken. Juist de afwisseling van bomen en open ruimte met bloem- en grasrijke vegetatie leidt tot een grotere ecologische waarde, functionele waterretentie en is bovendien prettig om te verblijven. Trefpunt Groen Eindhoven verzoekt om deze reden nadrukkelijk om een van onderstaande mogelijkheden voor compensatie te onderzoeken:

1. Een deel van de compensatieverplichting besteden aan het vergroenen van de parkeergarage. Parkeergarages zijn voor het overgrote deel betonnen kolossen, buitengewoon plant- en dier onvriendelijk. Het zou in dit specifieke geval een geweldige uitdaging zijn om een natuur inclusief ontwerp te realiseren. Te denken valt daarbij aan klimplanten (voor bijen zeer interessant) langs (delen van) de buitenzijde zoals klimop, wilde wingerd en trompetklimmer. Op de High Tech Campus zijn mooie voorbeelden van groene parkeergarages te vinden. De resterende compensatiewaarde dient opgenomen te worden in het samengevoegde herplantplan van de parkeergarage én de nieuwe school. Het besteden van de compensatieverplichting t.g.v. kap aan ander groen dan bomen is in principe in strijd met de Verordening Bomen 2015. Daar waar Trefpunt Groen Eindhoven overtuigd is van het feit dat de compensatiewaarde beter besteed kan worden aan een groene parkeergarage en daarmee aan minder nieuwe bomen is TGE bereid mee te denken over hoe dit mogelijk gemaakt kan worden binnen de vigerende wet- en regelgeving.
2. Compensatie als onderdeel van integrale visie Woenselse Watermolen. De komende jaren staat er veel te gebeuren in het gebied Woenselse Watermolen waar Fontys Rachelsmolen onderdeel van uitmaakt. Met projecten zoals; de HOV tunnelbak, de Bunker, Fontys Hoogbouw zal er de komende tijd opnieuw vorm gegeven worden aan het gebied Woenselse Watermolen. Dit vraagt om een integrale visie m.b.t. ontsluiting, riolering en leidingen, water en niet op de laatste plaats; groen. De compensatieverplichting van Fontys Rachelsmolen (parkeergarage en nieuwe school) zou nog wel eens een welkome verrassing kunnen zijn in de uitvoering van een dergelijke visie.

Buiten het kader van deze kapaanvraag adviseert Trefpunt Groen Eindhoven om faunavoorzieningen te integreren in de parkeergarage zoals gierzwaluwstenen of vleermuiskasten die de verblijfsplaatsen in de te kappen bomen zullen vervangen.

Conclusie

Kap van de 26 bomen ten behoeve van de parkeergarage op het zuidoostelijke deel van Fontys Rachelsmolen schaadt de belangen van Trefpunt Groen Eindhoven niet mits compensatie doelmatig wordt gerealiseerd volgens één van de twee strategieën zoals hierboven aangedragen (1. Vergroenen parkeergarage, 2. Compensatie als onderdeel van integrale visie Woenselse Watermolen). Op deze manier kunnen de voorgenomen ontwikkelingen ter plaatse van Fontys Rachelsmolen ecologisch positief worden gerealiseerd. Joop van Hout en Lieke Stoffelen