Kapadvies Generaal Dibbetslaan/Gen. Linckerslaan

Resultaat: Positief
Type: Kapadvies
Jaar: 2023

De gemeente Eindhoven bereidt een herinrichting voor van een projectgebied dat de straten Generaal Dibbetslaan en Generaal Linckerslaan omvat. Beide straten bevinden zich in een woonwijk in Woensel-Zuid in Eindhoven. Op afbeelding 1 is het projectgebied globaal gemarkeerd.

De bomen die hier staan veroorzaken veel verhardingsopdruk en het projectgebied is daarom dringend toe aan groot onderhoud. Daarnaast hebben bewoners klachten geuit over de bomen in de straten.

Bewoners ervaren overlast onder andere vanwege de schade aan de verharding en de riolering en de omvang van de bomen.

 

De bomen

Cobra Groeninzicht heeft onderzoek gedaan naar de staat van de betreffende bomen (rapportnummer: 303734). Aan de Generaal Dibbetslaan staan grote valse Christusdoorns (Gleditsia triacanthos cv.) aan weerszijden van de rijbaan. Aan de Generaal Linckerslaan staan rode esdoorns (Acer rubrum) ook aan weerzijden van de rijbaan.

De meeste bomen aan de Generaal Dibbetslaan staan in het trottoir. De bomen zijn fors en hebben een gemiddelde stamdiameter van bijna 50 cm. De bomen staan in vrij krappe boomspiegels van circa 150 cm bij 180 cm. De boomspiegels zijn volledig gevuld met wortels en wortelaanzetten (zie foto 3). Ook het omringende trottoir is overal opgedrukt door oppervlakkig ontwikkelde boomwortels. Erg dikke wortels zijn te vinden net onder het trottoir richting de tuinen en onder de randen van het trottoir (zie foto 4).

Aan de Generaal Linckerslaan is de situatie vergelijkbaar met de Generaal Dibbetslaan Overal is verhardingsopdruk en oppervlakkige wortelgroei, soms tot in extreme vormen, zichtbaar. Onder de trottoirtegels groeit een intensief pakket aan wortels. Ook onder de rand van de rijbaan en onder de rijbaan zelf zijn wortels te verwachten.

Blijft de huidige situatie gehandhaafd, dan zullen de bomen zich blijven ontwikkelen, ondanks de relatief schrale bodemomstandigheden. Omdat met name de boomwortels blijven zorgen voor overlast zullen klachten vanuit de bewoners blijvend zijn. De verhardingsopdruk zal steeds extremere vormen aannemen en leiden tot gevaarlijke situaties. De bomen zullen ook groter worden omdat met name de rode esdoorns nog niet allemaal hun volwassen omvang hebben bereikt.

Naar verwachting is het niet mogelijk een herinrichting te combineren met het behouden van bomen. Elke ingreep in de bodem zal namelijk leiden tot omvangrijk wortelverlies en beschadiging van belangrijke wortels. De combinatie van werkzaamheden zal waarschijnlijk leiden tot het afnemen van de conditie van bomen en mogelijk zelfs tot afsterven en instabiliteit.

 

Afweging

TGE onderschrijft het rapport van Cobra Groeninzicht. De bomen zijn te groot, veroorzaken overlast en deze zal niet afnemen in de tijd. Er worden dus 64 bomen gekapt en 1 boom verplant. Er worden als vervanging 56 nieuwe bomen (sierperen en iepen) aangeplant inclusief groeiplaatsverbetering. Er komen minder bomen voor terug maar ze krijgen meer ruimte en dus gelegenheid tot gezonde groei zonder overlast te veroorzaken in de toekomst.

De nieuwe bomenstructuur van Pyrus Calleryna ‘Chanticleer’ (sierpeer) en Ulmus parvifolia ‘Bosque’ (iep) is beter passend bij de onder- en bovengrondse groeiruimte die beschikbaar is in de twee lanen. Per boom is 20m2 plaats gereserveerd wordt 20m3 aan groeiplaatsverbetering aangebracht en de nodige onderbeplanting van heesters. Ook worden aparte plantvakken ingericht met heesters. Het groenbeeld zal hiermee een positieve impuls krijgen.

 

Rood/Groen

Er is een flinke discussie geweest of de kap een groene- dan wel rode reden genoemd kan worden. De afweging groen-rood heeft geldelijke gevolgen.

Uit het overleg met de gemeente op  5-7-2023 is afgesproken als verdeling voor de kapcompensatie; 1/3 (36%) groen en 2/3 (64%) rood te hanteren.

 

Overwegingen:

  1. De kapaanvraag bestaat uit 22 Rode Esdoorns, 30 Valse Christusdoorns en 11 Essen, 1 valse acacia en een te verplaatsen (jonge) esdoorn met een gezamenlijke boomwaarde van € 287.451,45.
  2. Herinrichtingsprojecten hebben het behoud van bomen als uitgangspunt
  3. Het boombehoud is in dit geval geen haalbare missie (conform notitie 3037340 van Cobra boomadviseurs)
  4.  De Notitie 3037340 toont aan dat de bomen (ook) om een beheerstechnische reden gekapt worden, vanwege een overlastsituatie die zich uit in klachten en herstelwerkzaamheden
  5. De klachten en herstelwerkzaamheden zullen in de toekomst toenemen omdat de bomen nog niet volgroeid zijn.

 

En:

  • De taxatiewaarde gaat uit van functievervulling in 40 jaar, hetgeen voor deze bomen op deze plek veel te optimistisch (zie het volgende punt) is en de boomwaarde hierdoor erg hoog uitvalt
  • De gemeentelijke boombeheerder concludeert dat de bomen niet houdbaar zijn op deze plek en (waarschijnlijk binnen 5 jaar) gekapt moeten worden om beheer-technische redenen
  • De herinrichting Generaal Dibbetslaan en Generaal Linckerslaan de kans geeft om voor deze plek een nieuwe boomstructuur inclusief groeiplaatsen aan te brengen die past bij de straat
  • Er door de specifieke situatie (zoals omschreven in de Notitie 303734 van Cobra adviseurs) er geen precedentwerking optreedt en het uitgangspunt voor boombehoud en/of herplant bij toekomstige herinrichtingsopgaves in stand blijft.

 

Compensatie

De kapaanvraag wordt om bovenstaande redenen als deels groene en deels rode kap aangemerkt met een verdeling van 36% groen en 64% rood.  Dit betekent dat bijna 2/3 van de bomen om een rode reden gekapt wordt. Door deze verdeling aan te houden is de groeninvestering (€ 183.360,-) gelijk aan het compensatiebedrag.

 

Aanbeveling

In Eindhoven gelden de regels voor het gunnen van een bomenkap en het eventueel compenseren van deze kap voor particulieren, bedrijven en de overheid. In dit geval zijn de betreffende bomen op een te hoge eindleeftijd getaxeerd waardoor de waarde erg hoog is en een volledige kap om rode reden financieel eigenlijk niet billijk is.

TGE is echter voorzichtig met het hanteren van uitzonderingen want het is niet de bedoeling om bij gelijkwaardige toekomstige cases hiermee een precedent te hebben geschapen. In overleg is besloten de groen-rood beleidsregel nader te gaan bekijken en, indien mogelijk te verduidelijken. Als voorbeeld; het bepalen van de realistische levensduur van een boom moet mede bepalend zijn voor de taxatiewaarde.

 

Conclusie

TGE adviseert de bomen te verwijderen en te vervangen door nieuwe exemplaren. Ons kapadvies is dus positief.