Kapadvies Philips van Lennep park

Het advies luidt: positief

Het betreft de kap en compensatie van 14 bomen aan de Pieter Stockmanslaan / Professor Meyerslaan, waarvan 6 ten behoeve van het onderhoud aan het fietspad aan het Philips van Lenneppark, en 8 vanwege aantasting met kastanjebloedingsziekte.

Afweging

In het parkgedeelte staan verschillende boomsoorten van uiteenlopende leeftijden, waarvan zomereik (Quercus robur) en zomerlinde (Tilia platyphyllos) de meest voorkomende zijn.

Het huidige fietspad, dat ligt in het historische, door Frans Fontaine ontworpen Philips van Lennep park, heeft onderhoud nodig. De wens was om hem op te waarderen en te verbreden. Boomtechnisch onderzoek wees oorspronkelijk uit dat de aanpassingen ten koste zouden gaan van zo’n 80 bomen langs het fietspad. Daarop is het plan aanzienlijk aangepast.

• 

• 

Het fietspad ontwerp is versmald, en de ligging van het fietspad wordt op meerdere plekken wat aangepast om specifieke bomen te ontzien. Maar de voornaamste aanpassing is in de fundering van het fietspad. In plaats van een cunet te graven van 65cm diep en te voorzien van fundering, zal enkel het huidige asfalt en een ondiepe laag van maximaal 10 cm uit het onderliggende zandbed worden verwijderd. Daarop wordt een zogenaamde “Permavoid sandwichconstructie” toegepast (zie afbeelding 4). Hierbij komt onder de fietspadverharding een drukspreidend en draagkrachtig krattenskelet met een open luchtstructuur te liggen. De open structuur van de constructie zorgt voor toevoer van zuurstof en vocht, waardoor wortels ongehinderd onder het fietspad kunnen groeien. Bijkomend voordeel is dat toekomstige problemen met verhardingsopdruk door het aangebrachte ‘tweede maaiveld’ onder het fietspad lange tijd voorkomen worden.

Na verwerking van al deze aanpassingen, zijn er slechts 5 bomen die niet duurzaam te behouden zijn. Zij staan alle 5 met hun stam gedeeltelijk of geheel binnen de ontgravingszone (zie afbeelding 5). Het gaat om 2 zomereiken, een zomerlinde, een gewone esdoorn en een ruwe berk. Daarbij is er nog een ruwe berk die wordt verplant naar een locatie iets verder van het fietspad.

Ondanks de aanpassingen in het ontwerp, zal de reconstructie van het fietspad plaatsvinden binnen de wortelzone van vele bomen, en bestaat het risico op schade van de stam, schade aan de wortels, of verdichting van de bodem. Allen kunnen leiden tot infectie door parasitaire schimmels of bacteriën, afsterven van wortels, afname van de conditie van bomen, of het vervroegd uitvallen van de bomen. Het is daarom belangrijk dat er maatwerk wordt geleverd om de bomen zo goed mogelijk door de werkzaamheden te loodsen. Er komt daarom een boombeschermingsplan, waarin bijvoorbeeld wordt vastgelegd welke delen van het cunet handmatig worden ontgraven. Ook worden de werkzaamheden begeleid door een boomdeskundige. 

Kastanjebloedingsziekte

Naast de 5 bomen die gekapt moeten worden vanwege de reconstructie van het fietspad, is er kastanjebloedingsziekte aangetroffen bij 8 Kastanjebomen nabij het fietspad. Deze ziekte is besmettelijk en wordt veroorzaakt door een bacterie die zich nestelt in de bastcellen van de boom. De cellen gaan daardoor dood waardoor een uitwendige bloeding ontstaat van boomsappen. Bij sommige bomen is al sprake van scheurvorming in en afsterving van de bast. De bomen zullen als gevolg van deze progressieve ziekte uiteindelijk afsterven. De huidige 8 bomen leveren al een verhoogd risico op voor de directe omgeving door bijvoorbeeld een grotere kans op takbreuk. Preventief rooien is daarom geoorloofd.

Compensatie

De 5 bomen die gekapt dienen te worden voor het fietspad zijn getaxeerd en hebben een gezamenlijke monetaire waarde van 33.409 EUR. In het kader van de Verordening Bomen 2021 moet deze waarde weer geïnvesteerd worden in nieuwe bomen.

Er is gekozen om 5 nieuwe bomen terug te planten. Inclusief groeiplaatsverbetering bedraagt de herplant 9.000 EUR. 

Daarbij worden er uit het compensatiebedrag nieuwe bomen geplant op de plek van de zieke, maar beeldbepalende kastanjebomen. Daarvoor trekt de gemeente 12.000 EUR uit. Welke boomsoort hier komt, is nog niet besloten. Paardenkastanjebomen kunnen het echter niet worden, vanwege de nog besmette grond. Met het vastleggen van de financiën voor de compensatie, koopt de gemeente even tijd om een juiste keuze te maken.

Dan rest er nog zo’n 12.000 EUR aan te compenseren waarde. De gemeente heeft richting TGE om akkoord gevraagd om hiermee een deel van de kosten op te vangen van de permavoid kratten constructie. De aanleg van deze vorm van fundering was een onverwachte kostenpost van zo’n 80.000 EUR. Aangezien we erkennen dat de gemeente zeer zorgvuldig heeft gehandeld voor behoud van zoveel mogelijk bomen, en gezien het feit dat de boomaantallen in het park netto gelijk blijven, gaan we inderdaad akkoord met deze besteding.

Conclusie

Het huidige plan om het fietspad te reconstrueren toont besef van de groene waarde en cultuurhistorische waarde van de bomen en van het Philips van Lennep park. Kosten noch moeite zijn gespaard, en daarvoor zijn we erkentelijk. De bomen die moeten wijken, worden gecompenseerd waardoor de groene waarde op de lange termijn behouden blijft. Rest ons om de gemeente en omwonenden te vragen om de vitaliteit van de bomen na de ingreep goed in de gaten te houden.

Uitgelichte foto bij dit artikel is genomen door Bea Straver, op 28-08-2021.