Kapadvies Statumseind

Het advies luidt: positief, mits

Het betreft de kap en compensatie van 15 bomen op, en in de directe omgeving van, het Stratumseind (Oude Stadgracht en Begijnhof). Dit in het kader van het project ‘Boeiende Binnenstad’ waarbinnen het Stratumseind zal worden heringericht en vergroend. 

Aanleiding

Het Stratumseind zal er in de toekomst anders uit komen te zien. In het kader van het project ‘Boeiende Binnenstad’ zal het Stratumseind, inclusief Begijnhof en een deel van de Oude Stadsgracht worden heringericht. Belangrijk uitgangspunt is dat in het nieuwe ontwerp meer plaats gemaakt wordt voor groen.  Momenteel staan er in het projectgebied 26 bomen. Het merendeel zijn platanen en esdoorns. Op het pleintje aan de Oude Stadsgracht staan bovendien een drietal zuileiken. Van de 26 bestaande bomen zullen er 11 worden ingepast in het nieuwe ontwerp. Dit zijn de platanen op het Begijnhof. De overige 15 bomen zullen worden gekapt ten behoeve van de herinrichting. De waarde van deze te kappen bomen wordt gecompenseerd binnen het plangebied door aanplant van ca. 38 nieuwe bomen.  

De volgende 15 bomen worden gekapt voor de herinrichting:

Boom	Boomsoort	Stamomtrek (op 1,30m)	Conditie	Levens- verwachting	Boom- waarde
1	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
2	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
3	Acer platanoides	41 cm	redelijk	10-15 jr	€3.108,66
4	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
5	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
6	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
7	Quercus Robur ‘Fastigiata’	38 cm	redelijk	10-15 jr	€3.152,68
8	Quercus Robur ‘Fastigiata’	50 cm	matig	5-10 jr	€3.152,68
9	Quercus Robur ‘Fastigiata’	72 cm	redelijk	> 15 jr	€3.152,68
10	Acer platanoides	41 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
11	Acer platanoides	41 cm	redelijk	10-15 jr	€3.108,66
12	Acer platanoides	44 cm	goed	> 15 jr	€3.108,66
13	Platanus x hispanica	31 cm	goed	> 15 jr	€2.479,98
14	Platanus x hispanica	31 cm	goed	> 15 jr	€2.479,98
15	Platanus x hispanica	35 cm	goed	> 15 jr	€2.479,98

Afweging

Trefpunt Groen Eindhoven is reeds in een vroegtijdig stadium betrokken bij de herinrichtingsplannen voor het Stratumseind waarbij het vergroenen van meet af aan een belangrijk speerpunt is geweest. Nu het ontwerp gereed is wordt Trefpunt Groen Eindhoven formeel om advies gevraagd m.b.t. de kap en compensatie die samenhangt met de herinrichting.  

Om tot een advies te komen beoordeelt Trefpunt Groen Eindhoven hoe zorgvuldig binnen het project is omgegaan met het bestaande groen en wordt gekeken naar hetgeen terug zal komen voor de te kappen bomen (het compensatieplan).

De 26 bestaande bomen zijn door een gecertificeerde European Tree Technician van Van Helvoirt Groenprojecten BV onderzocht. Hierbij is gebruik gemaakt van de zogenaamde VTA-methodiek (Visual Tree Assessment) en de IBA-methode (Integrierte Baum Analyse). Met deze methodieken worden alle delen van de boom (kroon, stam en wortelvoet) beoordeeld op afwijkende kenmerken. Tevens wordt de conditie, onderhoudstoestand en levensverwachting geschat op basis van visuele kenmerken, uitgaande van ‘normale ondergrondse groeiomstandigheden’. 

Trefpunt Groen Eindhoven heeft de resultaten van het onderzoek bestudeerd en heeft de bomen op locatie beoordeeld. De meest waardevolle bomen binnen het plangebied worden ingepast. Dit is de dubbele rij van platanen op het Begijnhof. Op één boom na beschouwd Trefpunt Groen Eindhoven de overige bestaande bomen als vervangbaar (op Stratumseind en in Oude Stadsgracht). Boom 1 t/m 8 en 10 t/m 12 zijn gezien de leeftijd, omvang en verschijningsvorm vervangbaar. Een deel van deze bomen zijn beschadig aan de stam of hebben stormschade in de kroon. Het overgrote deel van de bomen verkeert echter in een redelijke tot goede conditie, waarmee de bomen in theorie nog jaren zouden kunnen blijven staan. Toch wordt er gekozen deze bomen te kappen en te vervangen door nieuwe bomen om het gebied in één keer gereed te maken voor de toekomst en goede groeiplaatsen te kunnen realiseren voor alle bomen. TGE sluit zich aan bij deze keuze. Zeker gezien de beschadigingen en huidige condities is het beter de bomen te vervangen door nieuwe bomen in verbeterde groeiplaatsen. TGE staat dan ook positief tegenover de voorgenomen kap en compensatie van boom 1 t/m 8, 10 t/m12. Echter ziet TGE de zuileik op de hoek van het Stratumseind en het pleintje aan de Oude Stadsgracht (boom nr. 9) graag ingepast in de toekomstige situatie. Deze zuileik verkeert in een goede conditie, toont een volle kroon en heeft een goede levensverwachting. TGE ziet geen reden om deze zuileik te kappen en verzoekt deze in te passen. 

De waarde van de te kappen bomen vormt de onderlegger voor de toets van het compensatieplan. De 15 te kappen bomen vertegenwoordigen tezamen een waarde van €38.877,92. Deze waarde zal worden gecompenseerd binnen het plangebied door aanplant van ca. 38 nieuwe bomen. De nieuwe bomen zullen een mix zijn van den, els, eik en berk. De groeiplaatsen van de nieuwe bomen zullen worden aangelegd met verrijkte bomengrond. Wegens het intensieve gebruik van Stratumseind zal een groot deel van de boomspiegels worden uitgevoerd in overloopbaar materiaal. Waar mogelijk worden boomspiegels ingeplant met onderbeplanting. Verder wordt in overleg met eigenaren geïnvesteerd in het vergroenen van gevels en luifels waarmee Stratumseind aanzienlijk zal vergroenen. Via deze link is de concept plantekening voor Stratumseind te downloaden. 

De waarde van de nieuwe bomen is nog niet getaxeerd maar dient ten minste gelijk te zijn aan de waarde van de te kappen bomen (€38.877,921). Gelet op het aantal nieuwe bomen (ca. 38) en de groeiplaatsverbeterende maatregelen verwacht TGE dat er sprake is van een ruime compensatie. 

Conclusie 

Trefpunt Groen Eindhoven is blij met de voorgenomen herinrichting en het nieuwe groenplan voor het Stratumseind. TGE staat dan ook positief tegen de kap en compensatie die samenhangt met de herinrichting mits de zuileik (boom nr. 9) wordt ingepast.  Met een kleine 40 nieuwe bomen in verbeterde groeiplaatsen, groene gevels en luifels zal het Stratumseind gereed worden gemaakt voor de komende decennia. Gelet op de locatie op Stratumseind adviseert Trefpunt Groen Eindhoven de nieuwe bomen de eerste jaren te beschermen tegen vandalisme. 

Joop van Hout en Lieke Stoffelen