Ik vraag Pepijn waar zijn betrokkenheid is begonnen. De interesse in dat wat groeit en bloeit was er al vroeg, of dat nu in een alpenweide, in de achtertuin of gewoon op de vensterbank was. De groei in de jaren zestig was echter niet bepaald groen. Het rapport ‘Grenzen aan de groei’ van de Club van Rome* (1972) en alle aandacht die daarop volgde maakte een grote verantwoordelijkheid wakker waar een jochie van 11 nog niet veel mee kon. Maar het zaadje was geplant. 

Een groene studententijd

In zijn studententijd bij de TU in Delft was hij al betrokken bij groene initiatieven; een groep studenten kreeg het voor elkaar om te mogen pionieren met studententuinen helemaal aan het einde van het TU-terrein. Tuinplan maken en dan gewoon beginnen. De voormalige paardenwei transformeerde langzaam in een lappendeken van groen. Bebouwing was verboden, dus gereedschap waaronder de zeis ging mee op de fiets. Pepijn zag er toen al de lol van in, dat consuminderen. Hij gooit niets weg, gebruikt wat hij heeft en heeft nooit een auto gehad. Het voordeel is ook dat je wat beter nadenkt over het aanslepen en later weer afvoeren van producten die je niet te voet of op de fiets kunt vervoeren. Waar hij daar vroeger nog wel eens uitleg over moest geven, merkt hij dat de jongere generatie respect en begrip heeft voor zijn keuzes.  

Samenwerking voor een groene Schalmstraat

Begin negentiger jaren lokte Philips Pepijn naar Eindhoven. Een paar jaar geen tuin, maar uitzicht op het stadswandelpark maakte veel goed. Later zou in de keuze voor een eengezinswoning vooral de tuin de doorslag geven. Helaas was de straatkant (we hebben het over de Schalmstraat) vooral steen, maar kort na de millenniumwisseling zag Pepijn zijn kans schoon. Een al jaren braakliggend terrein in de Schalmstraat mocht ingericht worden als buurtspeelplaats en –tuin. Een gouden greep, want al snel ontstond er enthousiasme en de afgedankte kerstbomen met kluit van Annil (voormalige bloemist) sloegen aan. Niet alles overleefde maar de groei zat er goed in. Toen de buurt na enkele jaren, ondanks verzekering van de gemeente dat er geen bouwplannen waren, overvallen werd met een informatieavond voor massale nieuwbouw, kwam de straat in actie. De toenmalige gebiedscoördinator zorgde ervoor dat de buurt zich goed organiseerde (Pepijn was medeoprichter van de stichting Schalmhof in 2005).  De nieuwbouwplannen werden aangepast en er zou in de straat ruimte gemaakt worden voor meer groen. Ook hier was de gebiedscoördinator weer verbindend; niet veel later gingen studenten aan de slag met het ontwerpen van groene elementen voor een smalle straat zoals de Schalmstraat typisch is. De realisatie kwam uiteindelijk van designer Marc Müskens; zijn ontwerp uit 2009 van een ijzeren boomsculptuur werd in 2010 in tienvoud in de straat geplaatst met een combinatie van hedera en clematis.  

Druk op de ruimte in de stad

Die druk op de ruimte in onze stad ziet Pepijn ook in zijn rol bij Fietsersbond Eindhoven.  ”We willen meer baan voor fietsers, maar meteen ook meer loop- en verblijfsruimte en natuurlijk meer groen. Er ligt misschien een kans om met het groen de hoogte in te gaan; op wegniveau nemen klimplanten weinig ruimte in en ze zijn prima geschikt om een groene indruk te wekken en noodzakelijke schaduw te geven in de hetere maanden”.

Onlangs is hij ook lid geworden van de Voetgangersvereniging Nederland, want de voetganger is het meest ondergeschoven kindje als het gaat om infrastructuur.

Genneper Parken

Pepijn zet zich niet alleen in voor voetgangers en fietsers in onze stad, maar is ook nog actief voor Genneper Parken. Via FC Eindhoven AV (de amateurtak) hoorde hij over de klankbordgroep, waar informatie over lopende ontwikkelingen gepresenteerd werd en de aanwezige belanghebbende organisaties hun reacties konden delen. Het viel op (situatie 2018) dat sportclubs en bedrijven ondervertegenwoordigd waren. Het was goed te ervaren hoe betrokken veel vooral ‘groene’ partijen zijn bij het gebied. TGE speelde altijd een sleutelrol in de persoon van Joop van Hout. De klankbordgroep dacht echt mee, en heeft ook serieus meegewerkt aan de totstandkoming van het nieuwe inrichtingsplan voor de Genneper Parken. Pepijn zag ook dat er frictie ontstond – de klankbordgroep hamerde op een integrale visie maar constateerde dat er hardnekkige witte vlekken bleven bestaan, vooral rond VONK, maar ook bij het Clarissenklooster. Dit zorgde samen met corona voor een dalend vertrouwen binnen de Klankbordgroep.

Uit een evaluatie (Pepijn zat in de werkgroep) kwam duidelijk naar voren dat het anders moest. De werkgroep deed een voorstel dat vorig jaar zomer leidde tot een nieuwe werkgroep om tot een ‘Forum Genneper Parken’ te komen. “We gaan 2024 gebruiken om de organisatie op poten te krijgen en meteen ook samen met de gebiedsmanager aan de slag te gaan in Genneper Parken Noord (als een soort pilot). Er liggen daar interessante ontwikkelmogelijkheden.  De ambitie met het Forum is om een geweten voor de Genneper Parken te vormen. Expertise en discussies voor verder begrip en kennisopbouw zijn daarbij essentieel. Met gezamenlijke inzet kunnen we het forum levend houden om zo de waarde van de natuur in dit gebied te behouden (je zou kunnen zeggen dat de natuur via forum ook een stem heeft)”.

Een en al uitdaging

Wanneer ik Pepijn vraag wat volgens hem een uitdaging is als het om groen in Eindhoven gaat, zegt hij een en al uitdaging te zien. Eerder hadden we het over de verdichting, maar ook op het gebied tussen groen en inspraak is verbetering welkom. Het is belangrijk om scherp te blijven en eerlijk te zijn in samenwerkingen. Als het proces ergens niet klopt, moeten we niet bang zijn om in te grijpen en dingen recht te zetten. Dat is ook waar Pepijns kracht ligt. Door integer te zijn en op lange termijn te kijken naar projecten lukt het ons om de uitdagingen in onze stad positief te bekijken en ze samen op te lossen. Soms betekent dat dat je voorbij frustratie en ergernis moet. Daar is een goed luisterend oor, extern advies en soms een beetje ruimte of doorbijten nodig. Maar resultaat heeft het wel, dat geeft een hoopvol tintje aan het geheel.

Pepijn wil je als lezer vooral inspireren iets te doen met de ‘rafelrandjes van de stad’. Daarmee bedoelt hij alle kleine strookjes groen, of zelf potentieel groene strookjes zoals geveltuintjes. Want alle kleine beetjes helpen, vraag je eens af waarom het nu écht niet zou kunnen. Als je bijvoorbeeld geen plaats hebt voor een boom, kun je altijd gaan voor een struik, bijvoorbeeld een vlierbes of vlinderstruik. En doe dit vooral samen, want gemeenschapszin is iets waar we echt heel zuinig op mogen zijn.

Wil je bijdragen, of heb je vragen aan Pepijn over het nieuwe Forum Genneper Parken? Je mag altijd een mail sturen naar forum.genneperparken@gmail.com.

*In het rapport ‘Grenzen aan de Groei’ ging het voor de eerste keer na de oorlog niet over de economische groei in ons land, maar werd gesteld dat, als de westerse maatschappij in hetzelfde tempo bleef consumeren, de rek er binnen honderd jaar uit zou zijn. Dit kon zo niet doorgaan.